‘Ah, there is no city that gives off so much noise and such a clamor as Naples.’
Elena Ferrante
Thomas Noël richt zich voor The Napoli Sessions van The City’s Song tot Napolitaanse muzikanten die thuis zijn in alles wat met Napolitaanse traditionele cultuur te maken heeft, hedendaagse jazz-muzikanten en muzikanten die de stedelijke identiteit in een hedendaagse versie vormgeven. Hij werkt nauw samen met de in Napels opgegroeide en sinds 2013 in Gent residerende jazz-drummer en docent Emiliano della Giovanna (1976), die de Napolitaanse én Gentse jazz scene heel goed kent en als het ware de link vormt tussen Gent en Napels.
Via link: Emiliano is thuis in de wereld van de jazz, world music en rock en studeerde drums bij Billy Cobham, Peter Erskine, Dave Weckl en Gregg Bissonette en aan het Seminario Senesi di Musica Jazz in Siena en het Seminario Nuoro Jazz in Sardinië. Hij werkte samen met Umberto Guarino en richtte in Napels de muziekschool Studio 40 op. Emiliano speelde in klassieke orkesten en jazz- en rockbands, onder andere met Renzo Arbore, Vittorio Marsignia en Sergio Colicchio. Hij reisde acht jaar de wereld rond met een orkest aan boord van diverse cruiseschepen. Als directeur van het in november 2015 opgerichte Artmusic in Destelbergen bij Gent doceert Emiliano drum, gitaar en ritmische notenleer en organiseert hij wekelijkse jamsessies.
Thomas Noël zal vanaf voorjaar 2023 een paar keer naar Napels reizen om er samen met muzikanten nummers te creëren. In Napels worden ook culturele organisaties opgezocht met het oog op samenwerking. Een eerste eindpunt zou Brosella Festival 2025 zijn. Na het succes van The Tehran Sessions op Brosella Festival in 2022 heeft organisator Bert Schreurs alvast voor de editie van 2025 The Napoli Sessions geboekt.
Er zal in de tussentijd worden gecomponeerd en geëxperimenteerd om tot een hedendaagse vertaling te komen, met ruimte voor inbreng van jonge jazz-muzikanten die niet per se thuis zijn in de traditionele muziek. Doel is om tarantella’s en traditionele instrumenten te fusioneren met een jazz-idioom. Nummer per nummer zal het repertoire interactief worden opgebouwd, en de tussentijdse resultaten zullen systematisch worden gepresenteerd, ook in België. De (uiteindelijke) band wordt geconcipieerd rond één hoofdfiguur, één centrale stem. Tijdens de research- en de creatiefase worden ook andere, lokale, stemmen in het project geïntegreerd, en ter plaatse opgenomen. Eventueel wordt ter plaatse ook met een koor gewerkt.
Napels is een fascinerende stad
Gelegen aan een zuiderse baai van de Middellandse Zee en niet zo ver van de vulkaan Vesuvius. Een stad waar water en vuur naast elkaar leven.
‘Die nacht sliep hij op de flank van de vulkaan… Zelfs de berg kan sterven.
En ook de baai – al ziet hij dat niet voor zich. Hij zag de natuur als een bedreiging
en kon zich geen voorstelling maken van een bedreigde natuur.’
Susan Sontag, De vulkaanminnaar, p.122.
‘(…) de oude filosoof die in de ziedende krater was gesprongen om te onderzoeken of hij onsterfelijk was. Waarschijnlijk was hij het niet. (…) Onheilspellend gerommel,
dat zowel toeristen als de Cavaliere verheugde. Elke bezoeker wilde dat de vulkaan zou exploderen, “iets zou doen”. Ze wilden hun rantsoen apocalyps. Een verblijf in Napels tussen twee uitbarstingen in, wanneer de vulkaan leek te rusten, was natuurlijk tamelijk teleurstellend.’
- Susan Sontag, De vulkaanminnaar, p.123.
‘Napels had me een golf geleken waarin ik zou verdrinken.
Ik kon niet geloven dat de stad nog andere levensvormen in petto zou hebben
dan die welke ik als kind had gekend, gewelddadig of van een sensuele indolentie,
dik opgelegde aanstellerigheid of dom wegkijken van je eigen onterende verval.’
Elena Ferrante, De Napolitaanse romans, De verborgen dochter, p.99
Focus op de tarantella en andere muzikale traditionals
De geschiedenis van de volkse Napolitaanse muziek die mondeling werd doorgegeven gaat ver terug in de tijd. De tarantella zou oorspronkelijk te maken hebben met de tarantula spin. Men ging ervan uit dat je van een beet van deze spin waanzinnig kon worden en daarom begon het slachtoffer te dansen en te springen, om het gif uit te zweten. De dans werd voornamelijk gedanst door vrouwen die gewerkt hadden op het land, bij thuiskomst laat in de middag. Er werd gedanst, gezongen en gedronken totdat de gebeten danser erbij neerviel.
In de tarantella en ook in andere traditionele Napolitaanse vocale volksmuziek is er een onlosmakelijke band tussen de stem en de tamboerijn (en de aanstekelijke chitarra battente), de melodieën en het rituele, feestelijke, hypnotiserende, ongeremde, louterende en soms zelfs mystieke karakter. Er zijn duidelijke diverse (oude Italiaanse en Griekse, Arabische, Spaanse, Franse) culturele invloeden in aanwezig.
De tarantella leeft voort in uiteenlopende vormen en in diverse genres van de muziek. Deze muziektraditie inspireerde ook moderne componisten zoals Stravinsky (Le Sacre du Printemps-Pulcinella), of filmregisseurs zoals Philippe Claudel (Tous les soleils).
Contact, Info
Thomas Noël (artistieke leiding & planning) +32 (0)477 69 10 24
Follow us